H Y R J A
Plutarku, biografi dhe kronikani i parë modern i Mark Antony-t, Cesar-it, Pericles-it dhe Brutus-it, është jo më pak real për ne sesa temat mitike të tij. Faktet e njohura të jetës së tij janë të pakta, por janë të mjaftueshme për të dhënë një paraqitje të shkurtër dhe të larmishme të Plutarkut. Ai ka lindur në Chæronea, një qytet i vogël në Bœotia “i shquar për asgjë”, shënon një nga përkthyesit e tij, “përveçse për bindjen dhe servilizmin e banorëve të tij”. Madje edhe viti i lindjes së tij është i pasigurtë, disa e caktojnë afërsisht nga mesi i sundimit të Claudius-it, të tjerë rreth fundit, pra afërsisht në vitin 45 apo 50 pas Krishtit. Dimë se ai ishte Grek dhe kishte një arsimim tradicional Grek. Dimë edhe se ai studionte filozofi në Athinë dhe se mësues kishte Ammonius-in, në periudhën kur Neroni bëri sulmet e befasishme në Greqi në vitin e dymbëdhjetë të sundimit të Perandorit, viti 66 pas Krishtit. Gjithashtu dimë se Plutarku ishte nga një familje e pasur. Stërgjyshërit e tij kishin qenë magjistratë dhe kishin qenë relativisht jetëgjatë. Plutarku kishte njohur stërgjyshin e tij, Nicarchus, për të cilin lexojmë në Jetën e Marc Antony-t se ishte fshikulluar nga ushtarët Romakë ndërkohë që e detyronin të barte grurë për në bregdet. Plutarku kishte arritur të njihte edhe gjyshin e tij, Lamprias, i famshëm për gojtarinë e tij të nxitur nga vera dhe gjithashtu bën një përshkrim të gjallë në këtë rrëfim, burim i një historie rreth gostive të ekzagjeruara në mënyrë fantastike që Antony dhe Cleopatra shtronin për rrethin e miqve të tyre tejet tolerues, të cilët e quanin veten “Banorët e Paimitueshëm”.
Siç thuhet, jeta në shtëpi e Plutarkut ishte e qetë, megjithëse shpesh e errësuar nga tragjedia e vdekjes së hershme, një rrezik i zakonshëm i asaj kohe. Ai kishte të paktën pesë fëmijë – katër djem dhe një vajzë – nga gruaja e tij Timoxena. Për të bijën e tij, e cila kishte emrin e të ëmës, Plutarku shkruante: “Kur ajo ishte shumë e vogël, shpesh do ta luste mëndeshën e saj që t`i jepte gji jo vetëm fëmijëve të tjerë, por edhe kukllave dhe kukllave bebe të saj, të cilat konsideroheshin si vartësit e saj dhe që ishin nën mbrojtjen e saj”. Ajo vdiq në moshë të njomë dhe Plutarku humbi edhe dy nga djemtë shumë shpejt. Përgjigja e Plutarkut për vdekjen e bijës së tij shpesh citohet nga studiuesit si model i një dinjiteti të qetë gjatë zisë. Paraqitja e tyre është një ese në formën e një letre të titulluar Ngushëllimi për Gruan e Tij, të cilën Plutarku ia shkruan Timoxena-s, duke e këshilluar që të pikëllohet “brenda kufijve të arsyeshëm”. “Se deri ku shkon humbja jonë, unë e di dhe e vlerësoj vetë. Por nëse e shoh pikëllimin tënd të jashtëzakonshëm, atëherë shqetësimi im për ty do të jetë më i madh sesa ai i humbjes sonë. Unë nuk jam ‘gur apo dru’ (i fortë) si ty, o gruaja ime në përkujdesin e fëmijëve tanë të shumtë, çka mund ta dëshmojë secili prej tyre që e kemi rritur vetë në shtëpi”. Në vend që ta linin veten që të shkatërroheshin nga humbja, ata mundën që në mënyrë më të dobishme të kujtojnë fatin e mirë të tyre, ndonëse të shkurtër: “Përse duhet të harrojmë arsyet për të cilat shpesh u jemi drejtuar të tjerëve dhe ta shikojmë dhimbjen tonë të tanishme si diçka harruese dhe fshirëse të gëzimeve tona të mëparshme?”
Plutarku ishte një njeri i ditur sipas standarteve të kohës së tij dhe të epokës së tij. Në rininë e tij ai kishte udhëtuar në Egjipt – i cili ishte një stad në Turin e Madh Klasik – gjithashtu në Greqi dhe në Azinë e Vogël. Sigurisht që kishte vizituar Italinë – “për çështje shtetërore” – tregon ai në Jetën e Demosthenes-it, por nuk arriti të mësojë Latinishten deri në moshë të shkuar, “duke mos pasur kohë të lirë ndërkohë që isha në Romë dhe në vise të tjera të Italisë për tu ushtruar në gjuhën Latine”. Ai i jepte leksionet publike në filozofi në gjuhën Greke. Pas qëndrimit të tij në Itali - sërish datat e sakta u kanë shpëtuar historianëve - Plutarku u tërhoq në Chæronea për të shkruajtur “Jetët”. “Unë vetë jetoj në një qytet të vogël”. ka shkruajtur ai në mënyrë të shkëlqyer, “dhe zgjodha të jetoja atje nga frika se mos qyteti bëhej edhe më i vogël”. Pra, një pjestar besnik dhe me shpirt popullor i një komuniteti për popullsinë e të cilit ai refuzoi “të bëhej edhe më i vogël nga largimi madje edhe i një personi të vetëm” dhe ku shërbeu për një periudhë kohe si antar komisioni për ujrat e zeza dhe për ndërtimet publike,
Nuk kam dyshim se qytetarët e Chæronea-s shpesh buzëqeshin kur më shohin se merrem me të tilla detyra si këto. Në të tilla raste, në përgjithësi unë kujtoj atë që thuhej për Antisthenes-in, kur ai po sillte nga tregu një peshk të thatë që e mbante në dorë dhe kur disa që po e vështronin shprehën habinë e tyre, ai u tha, “Këtë peshk që po mbaj, e kam për vete”. Përkundrazi, unë nga ana ime, kur më shpotitin sepse mat tjegullat, apo për llogaritjen e sasisë së gurëve apo të llaçit, përgjigjem se unë nuk e bëj këtë për veten time, por e bëj për vendin tim. Për arsye se në të gjitha gjërat e kësaj natyre, përfitimi publik e largon turpërimin dhe sa më i ulët është posti zyrtar që ju mund të keni, aq më i madh është nderimi që mund t`i bëni popullit.
Puna e Plutarkut si magjistrat ishte “për të sheshuar armiqësitë personale”, për të pajtuar, për të qenë gjithmonë i gatshëm për banorët e qytetit, për ta mbajtur hapur shtëpinë e tij “si një vend që të ishte si strehë për ata që kërkonin drejtësi”. Ai gjithashtu kishte qenë prift gjatë jetës së tij në Delphi dhe ishte qytetar nderi i Athinës. Sipas Arthur Hugh Clough, poet i epokës Viktoriane, “Plutarku ka rrojtur shumë gjatë”. Data e saktë e vdekjes së tij, ashtu si ajo e lindjes së tij, nuk dihet, por sipas gjasave ka qenë në fillim të sundimit të perandorit Hadrian. Ai vdiq përpara dy djemve të tij, Plutarku dhe Lamprius. Lamprius-i ishte filozof dhe la një listë të shkrimeve të të atit dhe që u zhdukën që në atë kohë dhe këtë ne duhet ta shohim, ashtu si thotë Dryden-i, me të njejtat emocione që një tregtar duhet të ndjejë kur shqyrton faturën e një ngarkese mallrash pasi ka humbur anijen e tij.
Lloji i botimit | Paper back |
Faqe | 386 |
ISBN | 9789928183484 |
V. Bot | 2019 |
Vendodhja | Tirane |
Gjuha | Shqip |
Tipi i publikimit | Libër |
Grupmosha | mbi 14 vjeç |
Statusi | I ri |
Numri i botimeve | I parë |
Përkthyesi | Ilirjana Angoni |
Ky libër i sjellë nga anglishtja në shqip, pasqyron mendimin e profesorit të shquar të filozofisë, prof. Antoni Fllu. Në të tregohet se si autori, dikur një ateist, me baza të forta filozofike të skepticizmit e racionalizmit, ndryshon qëndrimin e tij në lidhje me besimin duke pranuar ekzistencën e Zotit. Sipas arsyetimit dhe shtjellimit në librin e tij,...
Për të gjithë që e duan PUSHTETIN, duan ta kuptojnë PUSHTETIN dhe duan të mbrohen nga PUSHTETI
Në sfondin e romanit përshkruhet Ponti deri në periudhën e shkëmbimit të popullsive, homogjenizimi i racave me hallkë lidhëse, por edhe si alibi, fenë, frika, nacionalizmi dhe intoleranca që kultivuan xhonturqit dhe në vazhdim qemalistët, jeta e përditshme në vitet e para të Bashkimit Sovjetik, përndjekjet e grekëve në kohën e Stalinit, kampet e punës në...
Mjaftoi një “gënjeshtër e vogël” e mamit për pyetjen e saj se si lindin bebet, që në mendjen e Amelit të ndizej një imagjinatë e madhe, sa ndërtoi një supermarket gjigant, ku shiteshin fara bebesh… Por, si mund të shkonin ata në këtë supermarket të largët, për të blerë një farë bebeje? Këto dhe ndodhi të tjera të këndshme lindën nga disa gënjeshtra të...
Zbavitu dhe lexo këto përralla të bukura me princeshat e magjishme. Ktheji 6 librat me shpinë dhe shfaqi që të krijosh figurën me princesha.
Përmes aktit të të menduarit Dekarti na shpalos kështu mënyrën e vetme sesi mund të ndërtojmë themele të forta kundrejt njohjes, duke u nisur nga dyshimi metodik.
Në këtë libër, autorët paraqesin në mënyrë mjaft të thelluar Çrregullimin i quajtur deficit i vëmendjes dhe Hiperaktivitetit ose siç njihet në nivel ndërkombëtar Attention deficit hyperactyvity disorder (ADHD)
Libri "Integrimi i traumës dhe lëvizjet e syve" ofron një eksplorim interesant të neuroterapisë, një formë inovative terapie që integron qasje të ndryshme terapeutike si EMDR, NLP, hipnozë, Gestalt dhe përvoja somatike për të ndihmuar pacientët të kapërcejnë traumat dhe të integrojnë përvoja të vështira.
Ky libër është pa asnjë dyshim më i miri nga zhanri i botimeve të vetëndihmesës dhe vetëshërimit për faktin se fuqia e mendjes dhe potenciali i saj për të ndikuar në shëndetin dhe mirëqenin e trupit ilustrohen në mënyrë të përsosur me fakte shkencore.
Ky botim është një përmbledhje studimesh dhe artikujsh me rastin e 140vjetorit të themelimit të Shoqerisë e të shtypuri shkronja shqip. Në të paraqiten materiale që nga koha e themelimit të kësaj shoqërie (1879) si Kanonizma e Shoqërisë, Shkonjëzatë shqip pra alfabeti shqip (i njohur si Alfabeti i Stambollit), komisioni i të cilit përbëhej nga figura si...
: Përpjekja Shqiptare ishte një revistë e përmuajshme kulturore e botuar nga tetori i vitit 1936 deri në mars të vitit 1939. Ajo u botua në 27 numra dhe preku pothuajse çdo fushë të jetës kulturore e shoqërore të Shqiperisë së atyre viteve. Revista u themelua nga publicistët e njohur të kohës, Branko Merxhani e Petro Marko.
Morali i biznesit dhe tregtisë në 40 Hadithe është një libër në formën e një këshilluesi moral për biznesin.
Materiali i klasës së tetë është matrioshka e sipërme e kësaj kolane botimesh. Me një gjuhë më të pasur materiali shkollor shtjellon kuptimin dhe nevojën e fesë. Është feja që ndihmon njeriun që të pranojë realisht rrethanat ku jetojmë, për të mos ju nënshtruar fatkeqësive dhe vështirësive që sjell jeta e përditshme. Feja ka qenë pasuese e rregullt e...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i shtatë, për klasën e shtatë të shkollës 9vjeçare. Ashtu si dhe në vëllimet pararendëse, edhe në këtë vëllim parashtrohen në përmasa didaktike themelet e besimit islam si dhe njohuria e nevojshme për to. Ky vëllim gjithashtu paraqet edhe aspekte të tjera të jetës së besimtarëve si mirënjohja,...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i gjashtë, për klasën e gjashtë të shkollës 9vjeçare. Në këtë vëllim autorja jep njohuri mbi Islamin, duke u fokusuar në njohjen e mësimeve bazë, kuptimin e fjalës Islam si dhe shpjegimin e shtyllave të fesë. Libri është i ndërtuar me një gjuhë të thjeshtë dhe të kuptueshme. Më tej në libër...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i pestë, për klasën e pestë të shkollës 9vjecare. Po ashtu si libri për klasën e katërt, edhe ky vëllim ruan formatin e libërrevistës. Edhe materiali brenda tij ka në kapërcyell vëllimin e katërt. Libri ka një raport të përmbysur të materialit analitik me atë grafik. Kjo vjen natyrshëm sepse kemi...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i katërt, për klasat e katërta të shkollës 9vjeçare. Materiali është në formën e një reviste ku autorët i janë përshtatur moshës së kësaj klase, duke e pasuruar materialin me vizatime, skica, poezi dhe tregime në kontekstin e besimit në Zot. Teksti orientohet edhe në rritjen e vlerave për edukimin...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i tretë i serisë, për klasën e tretë të shkollës 9vjeçare. Autorët kanë synuar që në këtë vit shkollor të kësaj kategorie moshe, tju mësojnë fëmijëve udhëzimet e fesë islame, të dërguarit e Zotit, mirësjelljen në shoqëri dhe në familje, miqësinë etj. Teksti është i pajisur me ushtrime zbavitëse,...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i dytë i serisë për klasën e dytë të shkollës 9vjeçare. Autori me një alternim të materialit grafik me tekstin e shkruar, zbërthen në gjuhen e thjeshtë dashurinë për shoqërinë, kuptimin e fjalës Islam, kujdesin e Zotit për gjithësecilin, si dhe disa prej ritualeve bazë të fesë islame dhe kuptimin e...
Pjesë e kontributit të Fondacionit ALSAR në fushën e publikimeve dhe atë të arsimit, janë edhe botimet në seri MësimBesimi të cilat janë përshtatur për nxënësit e shkollave të ciklit 9vjeçar dhe të shkollave të mesme. Këto botime në përputhje me moshën dhe përmbajtjen, zhvillojnë në mënyrë didaktike njohuritë fillestare mbi besimin, edukimin qytetar dhe...
Në historinë e shtypit shqip, kjo gazetë njihet si një e përjavshme politike, shoqërore, kulturore, letrare, historike, me katër faqe, që u shtyp në shtypshkronjën Mbrothësia të Kristo Luarasit, me shkronjat e alfabetit të Stambollit.
Islamizimi i Shqipërisë nën Turqit vjen për herë të parë në lëmin shqiptar të botimeve dhe është një prej dy botimeve madhore të autorit mbi Shqipërinë. Ky librër është një tezë magjistrature e paraqitur në Universitetin e Bostonit në vitin 1941, por e pabotuar më parë. Ky botim shoqërohet me tekstin orgjinal në anglisht, për ti dhënë mundësi çdo të...
Kjo vepër e Prof. Dr. Mehmet Maksudo?lu, Historia Osmane dhe Institucionet vjen në ribotimin e saj të tretë në gjuhën shqipe. Qoftë për nga metodologjia, qoftë për nga analiza krahasimtare, qoftë për nga përfundimet historike të shumë elementëve të periudhës Osmane, ky libër përbën një tekst të rëndësishëm studimor në këtë fushë.
Tragjedia me tre akte Helena është një vepër letrare që falë njohjes së historisë dhe vërtetësisë së paraqitjes arrin të realizohet artistikisht.
Veprat e Hafiz Ali Korçës i përkasin fushës së gjuhës, letërsisë, publicistikës, Islamit, përkthimit etj. Në secilën vepër të tij, H. A. Korça ka arritur të paraqesë dhe të trajtojë probleme të rëndësishme që ndërlidhen me kombin shqiptar, por edhe me kulturën shqiptare në përgjithësi.
Ky libër nga profesori tetovar Metin Izeti është një shtjellim i fenomenit të mevludit ndër shqiptarët.
Ky libër dygjuhësh, shqip dhe boshnjakisht, përbëhet nga materiale të ndryshme të autorit e diplomatit të karrierës z. Shaban Murati, të mbledhura ndër vite.
Kjo vepër e njohur e rilindasve tanë të shquar, vepër e përbashkët e S. Frashërit, Pashko Vasës dhe Jani Vretos, qëndron në themelet e shqipes që njohim dhe shkruajmë sot.
Në ngjarjet zhvillimore të historisë së Shqipërisë dhe të kulturës shqiptare në veçanti ndalimi i besimit, mund të cilësohet me përmasat e një fatkeqësie në historinë tonë moderne.
Ky libër mund të lexohet fare mirë edhe si vepër historike, edhe si vepër artistike. Nëpërmjet jetëshkrimeve të njerëzve të shquar, si Likurgut, Solonit, Demostenit, Ciceronit, Brutit, Pirros etj., do të kuptojmë jo vetëm atë çfarë ka ndodhur më parë, por do të fokusohemi rreth domethënies së ngjarjeve historike dhe kuptimit të veprimtarisë shoqërore të...
Ky libër shënon një prej burimeve më të rëndësishme historike për personalitetet dhe epokën në të cilën jetoi Plutarku. Aftësia dhe mjeshtria e tij janë të njohura edhe sot botërisht në mënyrën sesi bëhet jetëshkrimi, duke u shndërruar në këtë mënyrë biografi i parë modern i shumë personaliteteve të shquara