Saga e Forsajtëve Vëllimi I

“Saga e Forsajtëve” i shkrimtarit britanik John Galsworthy-t është një vepër e rëndësishme e letërsisë angleze. Ajo eksploron pasionet, tradhtitë dhe dinamikat komplekse të një familjeje të pasur borgjeze përmes tre brezave. Në qendër të historisë qëndron Soms Forsajti, një njeri i obsesionuar me pronësinë—jo vetëm me pasurinë e tij, por edhe me bashkëshorten e tij të bukur, Irenën, të cilën e sheh si një pasuri.
Ndërsa Irena lufton për lirinë e saj emocionale, një dashuri e ndaluar me arkitektin e ri Filip Bosini shkakton një zinxhir ngjarjesh shkatërruese, që do të tronditin themelet e familjes Forsajt. I vendosur në një shoqëri eduardiane që po ndryshon shpejt, kjo saga familjare depërton thellë në konfliktin mes pritshmërive shoqërore dhe dëshirave personale, duke trajtuar tema si dashuria, tradhtia, materializmi dhe kalbëzimi i vlerave tradicionale.
Me personazhe të ndërtuara me kujdes dhe një kompleksitet emocional të thellë, Galsworthy shqyrton kostot personale të një obsesioni me pasurinë dhe statusin, dhe ndikimin e tij në marrëdhënie dhe identitet. Me portretizimin e pasur të botës së shndritshme të elitës londineze dhe tensioneve të heshtura të jetës rurale, “Saga e Forsajtëve” është një eksplorim i përjetshëm i natyrës njerëzore—duke ofruar një kritikë të ashpër ndaj një bote të obsesionuar me pamjen e jashtme, ndërkohë që kap luftërat universale që na përcaktojnë të gjithëve.

Pse duhet lexuar sot:

Ndërsa bota përballet me ndryshime shoqërore të vazhdueshme dhe një fokus në rritje ndaj materializmit dhe statusit shoqëror, “Saga e Forsajtëve” mbetet një kujtesë e mprehtë për kostot personale të këtyre presioneve shoqërore. Luftërat e personazheve me dashurinë, pronësinë dhe përcaktimin e vetes rezonojnë thellësisht me çështjet që janë në qendër të diskutimeve bashkëkohore mbi klasën, pushtetin dhe plotësimin emocional. Në një kohë kur balanca mes ambicieve, pasurisë dhe lumturisë personale është më e rëndësishme se kurrë, eksplorimi i këtyre temave nga Galsworthy ofron njohuri të përhershme mbi kompleksitetet e marrëdhënieve njerëzore dhe ndikimin e pritshmërive shoqërore në jetët individuale. Thellësia emocionale dhe kompleksiteti psikologjik i personazheve të tij e bën këtë vepër jo vetëm një studim të pasur historik, por edhe një pasqyrim tërheqës të kërkesës universale për identitet dhe kuptim.

Dy fjalë për autorin

John Galsworthy (1867-1933), fitues i çmimit Nobel për letërsinë në vitin 1932, ishte shkrimtar dhe dramaturg britanik, i njohur për romanet dhe dramën e tij që trajtojnë tema sociale dhe familjare. Ai është më i famshëm për “Sagën e Forsajtëve”, një seri romanesh që shqyrton pasionet, ambiciet dhe konfliktet brenda një familjeje të pasur britanike. Galsworthy ishte një kritik i shoqërisë viktoriane dhe e pasqyroi pasigurinë dhe moralin e klasës së mesme në veprat e tij. Galsworthy mbetet një figurë e rëndësishme e letërsisë britanike të shekullit të 20-të.

Dy fjalë për përkthyesin

Vedat Kokona (1913-1998), ishte shkrimtar, leksikograf e përkthyes ndër më të njohurit e shekullit XX. Përveç fjalorëve të shumtë frëngjisht-shqip e anasjelltas, si dhe shqip-anglisht, Kokona ka sjellë në gjuhën shqipe kryevepra të letërsisë botërore nga frëngjishtja, italishtja anglishtja dhe rusishtja. Vedat Kokona është “Kalorës i Urdhrit të Arteve dhe të Letërsisë”, “Oficeri i Palmave Akademike Franceze”, si dhe Doctor Honoris Causa, dhënë nga Universiteti i Tiranë.

Kritika

Galsworthyt ka aftësinë të krijojë personazhe të afërt dhe të dashur. Saga është padyshim pjesa më e rëndësishme e veprës së tij. Thellësia dhe zhvillimi i personazheve, fare lehtë mund të jetë një version anglez i “Luftës dhe Paqes”.

The Times Literary

Supplement Janë histori magjepsëse që tregojnë rënien e një familjeje të klasës së mesme dhe ndikimin e një përçarjeje familjare në brezat pasardhës. Shpesh, ky roman përmendet si satirë e jetës viktoriane dhe eduardiane, por në të vërtetë është thjesht një rrëfim i shkëlqyera për jetën familjare.

The Law Society Gazette

Fragmente nga libri

1) Dashuria nuk është një lule serre, por një bimë e egër që lind në një natë plot lagështirë ose në një orë plot diell, që lind nga një farë e egër, të cilën e merr me vete udhëve një erë e egër; një bimë e egër që, kur mbin rastësisht në kopshtet tona, e quajmë lule dhe, kur mbin jashtë gardhit të kopshtit tonë, e quajmë bar i keq; por lule ose bar i keq qoftë, aroma dhe ngjyra e saj janë gjithmonë të egra.

2) Me kalimin e viteve, atij i qe shtuar neveria për gjërat e rreme; fanatizmi, që ishte diçka e modës rreth viteve gjashtëdhjetë të shekullit të kaluar, ashtu siç ishin të modës basetat që kishte lënë në djalëri, qe zhdukur qëkur, duke e lënë atë tani si të mahnitur vetëm përpara tri gjërave: bukurisë, ndershmërisë dhe ndjenjës së pronës; dhe, mbi këto, vinte bukurinë.

3) Njerëzit e fisit tim, – u përgjigj Xholioni i ri, – nuk kanë asgjë të jashtëzakonshme; ata kanë tiparet e tyre karakteristike, ashtu siç i kanë edhe njerëzit e çdo familjeje; por ata dallohen shumë nga të tjerët nga ato dy cilësi që e shquajnë Forsajtin e vërtetë: nga fuqia që të mos i jepen asgjëje me mish e me shpirt, dhe nga “ndjenja e pronës”.

4) Pasuria dhe siguria e tyre i bëjnë të mundshme të gjitha: bëjnë të mundshëm artin tuaj, bëjnë të mundshme letërsinë, shkencën, madje edhe fenë. Ku do të ishim pa Forsajtët, që nuk besojnë në asnjë nga këto, por që dinë të nxjerrin përfitim prej tyre! I dashur sër, Forsajtët janë shtresa e mesme, tregtarët, shtyllat e shoqërisë, gurët e themelit të konvencioneve të pranuara në këtë botë!

5) Si mund t’i kalonte ditët plaku, në mos duke kujtuar kohët e bukura të dikurshme? Sidoqoftë, në këto kujtime s’ka afsh tronditës, ato i ndrit vetëm një diell i zbehtë dimri. Cipa mund t’i bëjë ballë rrahjes së butë të motorëve të kujtesës. Plaku s’duhet të ketë besim tek e tashmja dhe duhet t’i shmanget sa më shumë së ardhmes. Përmes një hijeje të dendur, ai duhet të vështrojë dritën e diellit që vjen duke u zvarritur gjer te këmbët e tij. Në qoftë se është diell vere, të mos dalë atje duke pandehur se është diell vjeshte! Atëherë, ndoshta do të plaket ngadalë, pa u kuptuar, gjersa natyra e paduruar ta kapë për fyti dhe atij t’i zihet fryma për vdekje, një mëngjes herët, kur bota nuk do të jetë zgjuar ende; dhe pastaj do t’i shkruajnë në gurin e varrit: “Në lulen e moshës!” Posi! Në qoftë se një Forsajt u mbahet pikë për pikë parimeve të tij, ai mund të vazhdojë të jetojë edhe pasi ka vdekur.