Noam Chomsky BAT0001
Libër i ri
Autori i librit, Noam Chomsky, një prej mendjeve më brilante të kohës, eksploron në mënyrë thelluese pyetjen se kush e sundon botën; si veprojnë për të arritur këtë qëllim dhe ku të çon kjo; si mund të shpresojë “popullsia poshtë në bazë” që të shmangë pushtetin e biznesit dhe doktrinën nacionaliste e të bëhet “e gjallë dhe e aftë për të jetuar”
453 Artikuj
Shtëpia Botuese | Botart | |
Parathënie e botimit
Pyetjes që ngre titulli i këtij libri nuk mund t’i japësh një përgjigje të thjeshtë dhe përfundimtare. Bota është shumë e larmishme, komplekse dhe e bën të pamundur një gjë të tillë. Po nuk është e vështirë të dallosh ndryshimet e thella në aftësinë për të formësuar çështjet botërore dhe për të identifikuar aktorët më të famshëm dhe më me ndikim.
Që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore, Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë qenë dhe janë në një masë të konsiderueshme të parat në radhët e shteteve me zhvillim dhe fuqi jo të pabarabarta. Ato vazhdojnë të përcaktojnë ende në një masë të konsiderueshme termat e diskursit global, duke filluar nga çështje të tilla, si: ajo midis Izraelit dhe Palestinës, Amerikës Latine, “lufta kundër terrorit”, organizimi ekonomik ndërkombëtar, të drejtat dhe drejtësia, si dhe çështje të tjera si ato themeloret të ekzistencës së qytetërimit (lufta bërthamore dhe shkatërrimi i mjedisit).
Megjithatë, fuqia e saj që nga viti 1945, kur SHBA-ja ishte në kulmin e saj historik të paprecedentë ka filluar të zvogëlohet.
Me këtë reduktim të pashmangshëm pushteti i Uashingtonit në një farë mase është ndarë me “qeverinë botërore de facto” të “padronëve të universit”, për të përdorur shprehjet e shtypit të biznesit, duke iu referuar kështu fuqive kapitaliste shtetërore (vendeve të G7) si dhe institucioneve të kontrolluara prej tyre në “epokën e re imperiale”, siç janë Fondi Monetar Ndërkombëtar dhe organizatat ndërkombëtare të tregtisë. 1
“Padronët e universit” sigurisht janë shumë larg prej përfaqësimit të popujve të fuqive mbizotëruese. Madje populli edhe në shtetet më demokratike ka ndikim të kufizuar në vendimmarrjen politike.
Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës studiues të famshëm kanë sjellë prova bindëse se “elitat ekonomike dhe grupet e organizuara, që përfaqësojnë interesat e biznesit kanë një ndikim substancial të pavarur në politikën e qeverisë amerikane, ndërsa qytetarët e zakonshëm dhe grupet e interesave të masave kanë pak ose aspak ndikim të pavarur”.
Këta autorë arrijnë në përfundimin se rezultatet e studimeve të tyre “provojnë në mënyrë thelbësore teoritë e Dominimit të Elitave Ekonomike dhe teoritë e Pluralizmit të Njëanshëm, por jo teoritë e Demokracisë së Elektoratit Maxhoritar apo të Pluralizmit Maxhoritar”.
Studime të tjera kanë konstatuar se shumica më e madhe e popullit, ajo që ndodhet në fundin më të poshtëm të të ardhurave, është e përjashtuar në mënyrë efektive nga sistemi politik; mendimi dhe qëndrimi i saj injorohet nga përfaqësuesit e saj formalë, në një kohë kur një sektor fare i vogël në krye ka një ndikim mbizotërues; dhe se financimi i fushatave elektorale prej një kohe të gjatë është një parashikues jashtëzakonisht i mirë i përzgjedhjeve politike.
Një nga pasojat është ajo e ashtuquajtura apati: moskokëçarja për të votuar. Kjo ka një korrelacion të rëndësishëm klasor. Arsyet e mundshme janë trajtuar dyzetepesë vite më parë nga një prej studiuesve kryesorë të politikave elektorale, Walter Dean Burnaham.
Ai e lidhte abstenimin me një “veçori të rëndësishme krahasuese të sistemit politik amerikan: mungesës tërësore të një partie socialiste apo laburiste të masave si një konkurrent i organizuar në tregun elektoral”, gjë e cila, sipas tij, ndikon shumë në “përqindjen e abstenimit me baza klasore” si dhe injorimin e rëndësisë së opsioneve politike, që mund të mbështeten nga popullsia e përgjithshme, por që u kundërvihen interesave të elitës. Këto vëzhgime janë aktuale edhe sot.
Në një analizë të hollësishme të zgjedhjeve të vitit 2014, Burnaham dhe Thomas Ferguson na tregojnë se përqindjet e votimeve “të kujtojnë fillimet e shekullit XIX”, kur të drejtë vote kishin në të vërtetë vetëm burrat e lirë e të kamur.
Ata arrijnë në përfundim se “si provat e dala nga sondazhet e drejtpërdrejta ashtu dhe bonsensi konfirmojnë se tani një numër i madh amerikanësh janë të shqetësuar për të dyja partitë politike dhe janë gjithnjë më të pakënaqura në lidhje me perspektivën afatgjatë të kësaj gjendjeje. Shumë prej tyre iu është mbushur mendja se politika kontrollohet vetëm nga disa interesa të caktuara.
Ata ngulin këmbë në ndërmarrjen e aksioneve efektive për t’iu kundërvënë rënies ekonomike afatgjatë dhe pabarazisë ekonomike, por asnjë prej partive kryesore amerikane të drejtuara nga paratë, nuk do të mund t’iu afrojë asgjë në atë masë që e kërkojnë ata. Kjo ka mundësi të nxisë disintegrimin e sistemit politik të dukshëm në zgjedhjet parlamentare të 2014”.3
Reduktimi i demokracisë nuk është më i pakët as në Europë, ngaqë vendimmarrja për çështje të rëndësishme ka kaluar në duart e burokracisë në Bruksel dhe të fuqive financiare që përfaqëson ajo në një masë të madhe.
Mospërfillja e tyre ndaj demokracisë u zbulua qartë në reagimin e tyre të pamëshirshëm në korrik të 2015-ës kundër idesë që populli grek duhej të thoshte mendimin e tij për përcaktimin e fateve të shoqërisë në Greqi, të shpartalluar nga politikat e ashpra të trojkës- Komisioni Europian, Banka Qendrore Europiane dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar (sidomos nga aktorët politikë të FMN-së dhe jo nga ekonomistët e tij, të cilët kishin mbajtur gjithnjë një qëndrim kritik ndaj politikave destruktive). U tha se këto politika të ashpra ishin të domosdoshme për të zvogëluar borxhet e Greqisë. Po në fakt, ato i kanë rritur këto borxhe në lidhje me PPB-në, ndërsa shoqëria greke është bërë copë e thërrime dhe grekët kanë shërbyer si një hinkë për të transmetuar paketat shpëtuese në bankat franceze e gjermane, që kishin dhënë kredi të rrezikshme.
Këtu nuk ka shumë surpriza. Lufta e klasave, e njëanshme në mënyrë tipike, ka një histori të gjatë dhe të hidhur. Në lindje të erës moderne të shtetit kapitalist, Adam Smithi kishte dënuar “padronët e njerëzimit” të kohës së tij, “tregtarët dhe fabrikantët” e Anglisë, të cilët “në një masë të madhe ishin arkitektët kryesorë” të politikës dhe kujdeseshin që interesat e tyre “të kishin vëmendje të veçantë”, pavarësisht pasojave të tyre “të rënda” për të tjerët (kryesisht për viktimat e “padrejtësisë së tyre të ashpër” jashtë vendit, por edhe për popullin në Angli).
Era neoliberale e gjeneratës së shkuar i ka vënë vulën e saj kësaj pamjeje klasike me padronët që vijnë nga radhët e larta të ekonomisë, që sa vjen e po monopolizohet më shumë, e institucioneve financiare gjigante dhe shpesh grabitqare, multinacionaleve të mbrojtura nga pushteti shtetëror dhe nga figurat politike që kryesisht përfaqësojnë interesat e veta.
Në të njëjtën kohë, nuk ka pothuajse asnjë ditë ku të mos flitet për zbulime shkencore ogurzeza në lidhje me shpejtësinë që po shkatërrohet natyra. Është më se shqetësuese kur lexon se në “gjerësinë e mesme të Hemisferës Veriore temperaturat mesatare po rriten aq shumë, sa është njësoj sikur çdo ditë të lëvizësh rreth dhjetë metra drejt jugut”, pra me një shpejtësi “rreth 100 herë më shpejt se çdo ndryshim tjetër klimaterik të shënjuar në regjistrat gjeologjikë, por po të bazohemi në studimet e tjera teknike ndoshta edhe 1000 herë më shpejt. 4
Jo më pak e zymtë është dhe rritja e rrezikut të luftës bërthamore. Jo Kasandra, por i mirinformuari ish-Sekretari i Shtetit William Perry, vlerëson se “mundësia e një katastrofe bërthamore sot është më e madhe” se gjatë Luftës së Ftohtë, kur shpëtimi nga ndonjë katastrofë e paimagjinueshme ishte pothuajse një mrekulli. Ndërkohë, Fuqitë e Mëdha vazhdojnë me kokëfortësi programet e tyre “të mossigurisë kombëtare”, po të përdornim këtu fjalët me vend të analistit të vjetër të CIA-s Melvin Goodman.
Edhe Perry është një nga ata specialistë që i kanë bërë thirrje presidentit Obama “të mbyste raketat e reja”, një armë bërthamore me një saktësi më të madhe për të goditur objektivin, të cilat mund të inkurajonin “luftërat e kufizuara bërthamore”, që pastaj si pasojë e dinamikës tashmë të njohur do të ktheheshin në katastrofa të plota.
Ç’është dhe më e keqe raketat e reja janë prodhuar në dy variante: me mbushje bërthamore dhe pa mbushje bërthamore, duke bërë kështu që “armiku i sulmuar, duke menduar se po e godasin me armë bërthamore për të qenë i sigurt mund të përgjigjet me armë bërthamore, duke shkaktuar kështu një luftë të përgjithshme bërthamore”.
Por, ka vetëm pak shpresë që këto këshilla të merren parasysh, në një kohë kur Pentagoni po vazhdon me programet e tij miliarda dollarëshe për përmirësimin e sistemeve të armëve bërthamore, ndërsa fuqitë më të dobëta po hedhin hapat e tyre drejt Armagedonit.5
Kam përshtypjen se shënimet e mësipërme skicojnë një ide të përafërt të trupës së karaktereve kryesore të këtij libri. Në kapitujt që vijnë më pas do të mundohemi të eksplorojmë pyetjen se kush e sundon botën; si veprojnë për të arritur këtë qëllim dhe ku të çon kjo; si mund të shpresojë “popullsia poshtë në bazë”, për të huazuar këtë frazë të goditur të Thorstein Velblen-it, të shmangë pushtetin e biznesit dhe doktrinën nacionaliste e të bëhet “e gjallë dhe e aftë për të jetuar”, siç thoshte ai.
Vlerësime për Noam Chomsky-n
“Chomsky është një fenomen global...Ai ka të ngjarë të jetë shkrimtari më i lexuar amerikan për politikën e jashtme në planet”.
-The New York Times Book Review
“Me një logjikë të pamëshirshme Chomsky na ofron të dëgjojmë nga afër atë që na thonë udhëheqësit dhe të zbulojmë atë që nuk na thonë... Jemi apo nuk jemi dakord me të, duke mos e dëgjuar humbasim”.
-BusinessWeek
“Si arritëm të bëheshim perandori? Librat e Noam Chomsky-t, qytetarit më të dobishëm të Amerikës, janë përgjigjja më e mirë për këtë pyetje”.
-The Boston Globe
“Ka të ngjarë, që nëse Shtetet e Bashkuara të Amerikës ndjekin rrugën e Britanisë së shekullit XIX, interpretimi i Chomsky-it do të jetë standardi i historianëve edhe njëqind vite më vonë”.
-The New Yorker
“Për të gjithë ata që duan të dinë më shumë për botën ku jetojmë...ka vetëm një përgjigje të thjeshtë: lexoni Noam Chomsky-n”.
-New Statesman
Lloji i botimit | Hard Copy |
Faqe | 325 |
V. Bot | 2017 |
Vendodhja | Tirane |
Gjuha | Shqip |
Tipi i publikimit | Libër |
Grupmosha | mbi 18 vjeç |
Statusi | I ri |
Numri i botimeve | I parë |
Për të gjithë që e duan PUSHTETIN, duan ta kuptojnë PUSHTETIN dhe duan të mbrohen nga PUSHTETI
Në sfondin e romanit përshkruhet Ponti deri në periudhën e shkëmbimit të popullsive, homogjenizimi i racave me hallkë lidhëse, por edhe si alibi, fenë, frika, nacionalizmi dhe intoleranca që kultivuan xhonturqit dhe në vazhdim qemalistët, jeta e përditshme në vitet e para të Bashkimit Sovjetik, përndjekjet e grekëve në kohën e Stalinit, kampet e punës në...
Mjaftoi një “gënjeshtër e vogël” e mamit për pyetjen e saj se si lindin bebet, që në mendjen e Amelit të ndizej një imagjinatë e madhe, sa ndërtoi një supermarket gjigant, ku shiteshin fara bebesh… Por, si mund të shkonin ata në këtë supermarket të largët, për të blerë një farë bebeje? Këto dhe ndodhi të tjera të këndshme lindën nga disa gënjeshtra të...
Zbavitu dhe lexo këto përralla të bukura me princeshat e magjishme. Ktheji 6 librat me shpinë dhe shfaqi që të krijosh figurën me princesha.
Përmes aktit të të menduarit Dekarti na shpalos kështu mënyrën e vetme sesi mund të ndërtojmë themele të forta kundrejt njohjes, duke u nisur nga dyshimi metodik.
Në këtë libër, autorët paraqesin në mënyrë mjaft të thelluar Çrregullimin i quajtur deficit i vëmendjes dhe Hiperaktivitetit ose siç njihet në nivel ndërkombëtar Attention deficit hyperactyvity disorder (ADHD)
Libri "Integrimi i traumës dhe lëvizjet e syve" ofron një eksplorim interesant të neuroterapisë, një formë inovative terapie që integron qasje të ndryshme terapeutike si EMDR, NLP, hipnozë, Gestalt dhe përvoja somatike për të ndihmuar pacientët të kapërcejnë traumat dhe të integrojnë përvoja të vështira.
Ky libër është pa asnjë dyshim më i miri nga zhanri i botimeve të vetëndihmesës dhe vetëshërimit për faktin se fuqia e mendjes dhe potenciali i saj për të ndikuar në shëndetin dhe mirëqenin e trupit ilustrohen në mënyrë të përsosur me fakte shkencore.
Ky botim është një përmbledhje studimesh dhe artikujsh me rastin e 140vjetorit të themelimit të Shoqerisë e të shtypuri shkronja shqip. Në të paraqiten materiale që nga koha e themelimit të kësaj shoqërie (1879) si Kanonizma e Shoqërisë, Shkonjëzatë shqip pra alfabeti shqip (i njohur si Alfabeti i Stambollit), komisioni i të cilit përbëhej nga figura si...
: Përpjekja Shqiptare ishte një revistë e përmuajshme kulturore e botuar nga tetori i vitit 1936 deri në mars të vitit 1939. Ajo u botua në 27 numra dhe preku pothuajse çdo fushë të jetës kulturore e shoqërore të Shqiperisë së atyre viteve. Revista u themelua nga publicistët e njohur të kohës, Branko Merxhani e Petro Marko.
Morali i biznesit dhe tregtisë në 40 Hadithe është një libër në formën e një këshilluesi moral për biznesin.
Materiali i klasës së tetë është matrioshka e sipërme e kësaj kolane botimesh. Me një gjuhë më të pasur materiali shkollor shtjellon kuptimin dhe nevojën e fesë. Është feja që ndihmon njeriun që të pranojë realisht rrethanat ku jetojmë, për të mos ju nënshtruar fatkeqësive dhe vështirësive që sjell jeta e përditshme. Feja ka qenë pasuese e rregullt e...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i shtatë, për klasën e shtatë të shkollës 9vjeçare. Ashtu si dhe në vëllimet pararendëse, edhe në këtë vëllim parashtrohen në përmasa didaktike themelet e besimit islam si dhe njohuria e nevojshme për to. Ky vëllim gjithashtu paraqet edhe aspekte të tjera të jetës së besimtarëve si mirënjohja,...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i gjashtë, për klasën e gjashtë të shkollës 9vjeçare. Në këtë vëllim autorja jep njohuri mbi Islamin, duke u fokusuar në njohjen e mësimeve bazë, kuptimin e fjalës Islam si dhe shpjegimin e shtyllave të fesë. Libri është i ndërtuar me një gjuhë të thjeshtë dhe të kuptueshme. Më tej në libër...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i pestë, për klasën e pestë të shkollës 9vjecare. Po ashtu si libri për klasën e katërt, edhe ky vëllim ruan formatin e libërrevistës. Edhe materiali brenda tij ka në kapërcyell vëllimin e katërt. Libri ka një raport të përmbysur të materialit analitik me atë grafik. Kjo vjen natyrshëm sepse kemi...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i katërt, për klasat e katërta të shkollës 9vjeçare. Materiali është në formën e një reviste ku autorët i janë përshtatur moshës së kësaj klase, duke e pasuruar materialin me vizatime, skica, poezi dhe tregime në kontekstin e besimit në Zot. Teksti orientohet edhe në rritjen e vlerave për edukimin...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i tretë i serisë, për klasën e tretë të shkollës 9vjeçare. Autorët kanë synuar që në këtë vit shkollor të kësaj kategorie moshe, tju mësojnë fëmijëve udhëzimet e fesë islame, të dërguarit e Zotit, mirësjelljen në shoqëri dhe në familje, miqësinë etj. Teksti është i pajisur me ushtrime zbavitëse,...
Në kuadër të ciklit didaktik të MësimBesimit vjen vëllimi i dytë i serisë për klasën e dytë të shkollës 9vjeçare. Autori me një alternim të materialit grafik me tekstin e shkruar, zbërthen në gjuhen e thjeshtë dashurinë për shoqërinë, kuptimin e fjalës Islam, kujdesin e Zotit për gjithësecilin, si dhe disa prej ritualeve bazë të fesë islame dhe kuptimin e...
Pjesë e kontributit të Fondacionit ALSAR në fushën e publikimeve dhe atë të arsimit, janë edhe botimet në seri MësimBesimi të cilat janë përshtatur për nxënësit e shkollave të ciklit 9vjeçar dhe të shkollave të mesme. Këto botime në përputhje me moshën dhe përmbajtjen, zhvillojnë në mënyrë didaktike njohuritë fillestare mbi besimin, edukimin qytetar dhe...
Në historinë e shtypit shqip, kjo gazetë njihet si një e përjavshme politike, shoqërore, kulturore, letrare, historike, me katër faqe, që u shtyp në shtypshkronjën Mbrothësia të Kristo Luarasit, me shkronjat e alfabetit të Stambollit.
Islamizimi i Shqipërisë nën Turqit vjen për herë të parë në lëmin shqiptar të botimeve dhe është një prej dy botimeve madhore të autorit mbi Shqipërinë. Ky librër është një tezë magjistrature e paraqitur në Universitetin e Bostonit në vitin 1941, por e pabotuar më parë. Ky botim shoqërohet me tekstin orgjinal në anglisht, për ti dhënë mundësi çdo të...
Kjo vepër e Prof. Dr. Mehmet Maksudo?lu, Historia Osmane dhe Institucionet vjen në ribotimin e saj të tretë në gjuhën shqipe. Qoftë për nga metodologjia, qoftë për nga analiza krahasimtare, qoftë për nga përfundimet historike të shumë elementëve të periudhës Osmane, ky libër përbën një tekst të rëndësishëm studimor në këtë fushë.
Tragjedia me tre akte Helena është një vepër letrare që falë njohjes së historisë dhe vërtetësisë së paraqitjes arrin të realizohet artistikisht.
Veprat e Hafiz Ali Korçës i përkasin fushës së gjuhës, letërsisë, publicistikës, Islamit, përkthimit etj. Në secilën vepër të tij, H. A. Korça ka arritur të paraqesë dhe të trajtojë probleme të rëndësishme që ndërlidhen me kombin shqiptar, por edhe me kulturën shqiptare në përgjithësi.
Ky libër nga profesori tetovar Metin Izeti është një shtjellim i fenomenit të mevludit ndër shqiptarët.
Ky libër dygjuhësh, shqip dhe boshnjakisht, përbëhet nga materiale të ndryshme të autorit e diplomatit të karrierës z. Shaban Murati, të mbledhura ndër vite.
Kjo vepër e njohur e rilindasve tanë të shquar, vepër e përbashkët e S. Frashërit, Pashko Vasës dhe Jani Vretos, qëndron në themelet e shqipes që njohim dhe shkruajmë sot.
Në ngjarjet zhvillimore të historisë së Shqipërisë dhe të kulturës shqiptare në veçanti ndalimi i besimit, mund të cilësohet me përmasat e një fatkeqësie në historinë tonë moderne.
Konferenca e mbajtur me rastin e kremtimit të 20vjetorit të hyrjes së trupave të NATOs në Kosovë, ka gjetur pasqyrim në botimin Shtetformimi i Kosovës dhe Shqipëria: Sfidat dhe perspektivat.
Ky libër është një prej përpjekjeve të para serioze nga ana e një gjuhëtari për të ndërtuar brenda traditës së ndërtimit të teorisë, një teori gjithëpërfshirëse të gjuhës, që mund të kuptohet njësoj siç mund të kuptohet zakonisht nga ekspertët e fushave përkatëse, një teori biologjike a kimike.
"Kultura e terrorizimit" përshkruan ngjarjet historike dhe politike të vitit 1986, që është dhe kulmi i epokës "Regan", dhe pasojat e tyre për ata që janë të interesuar të kuptojnë shoqërinë amerikane.
Ky libër vazhdon, me suksesin e madh të dokumentarit Requiem for the American Dream (2015), që e zgjeron përmbajtjen me bashkëpunimin e tre regjisorëve. Rezultati është një hartë konceptuale e një rëndësie jetike për të kuptuar funksionimin e botës së sotme dhe një paralajmërim mjaft i fortë për një veprim kolektiv dhe, nëse është e domosdoshme, një...