Kasem Trebeshina është ndër disidentët e rrallë të letërsisë shqipe, krijimtaria e të cilit vazhdon të komunikojë dhe provokojë edhe sot lexuesin.
Kasëm Trebeshina lindi në Berat më 5 gusht 1926. Filloi studimet në Shkollën Normale të Elbasanit, por i ndërpreu më 1942, kur u aktivizua në Luftën Antifashiste Nacionalçlirimtare, në të cilën mbeti i plagosur. Trebeshina ndërpreu edhe studimet e larta në Institutin e Teatrit "Ostrovski", të Leningradit dhe fillimisht u integrua në institucionet e sigurisë dhe më pas iu kushtua tërësisht krijimtarisë letrare.
Kasëm Trebeshina u njoh si shkrimtar në dhjetëvjeçarin e fundit të shekullit XX. Ky fakt lidhet fillimisht me rebelimin e tij të hapur politik, e më pas me disidencën letrare.
Prozator, dramaturg dhe poet, Kasëm Trebeshina e kundërshtoi që në nismë metodën e Realizmit Socialist, ndonëse ka shkruar edhe në fillesat e veta vepra dedikuar Stalinit apo sistemit komunist. Që në vitet `50 ai filloi të shkruajë ndryshe nga veprat që botoheshin aso kohe.
Thellësia filozofike e veprave të tij dhe prekja e temave tabu lidhen me talentin e shkrimtarit që shkruan si i thotë shpirti pa pyetur për pasojat. Dhe ndonëse persekutimet e herëpashershme e bënë atë të vuajë fizikisht, vepra e Trebeshinës , ndonëse nuk u botua, si ajo vera e vjetër, e shfaqi vlerën e saj pas disa dekadash (në vitet `90).
Sipas kritikës serioze vepra e Trebeshinës qëndron ndërmjet traditës kuteliane dhe surealizmit.
Një pjesë e madhe e veprës së tij është botuar në Kosovë. Trebeshina është ndër autorët e studiuar. Rreth veprës së tij ka monografi, analiza dhe teza të studimeve doktorale.
KRIJIMTARIA E KASEM TREBESHINËS
Letra e tij "Promemorje" 5 tetor 1953
"Artani dhe Min`ja ose hijet e fundit të maleve", poemën 1961
“Stina e stinëve”, 1991, Prishtinë
Mekami, melodi turke, 1994, Prishtinë
“Histori e atyre që nuk janë”, 1995, Prishtinë
“Legjenda e asaj që iku”, 1992, Tiranë
“Koha tani, vendi këtu”, 1992, Tiranë
“Qezari niset për në luftë”, 1993, Tiranë
“Rruga e Golgotës”, 1993, Tiranë
“Lirika dhe satira” 1994, Tiranë
“Hijet e shekujve”, 1996, Tiranë
“Ëndrra dhe hije drama”; 1996, Tiranë
Duhet ta shkruash një poemë për Kosovën? Këtë e kanë bërë shumë prej mjeshtrave të letrave shqipe dhe këtë gjë bëri edhe Kasem Trebeshina, duke ia dedikuar këto vargje Kosovës, UÇK-së, dëshmorëve dhe miqve të tij. Këtu gjendet dhimbja, kryeneçësia, vitaliteti dhe drithërima e ekzistencës kosovare...
Në këtë libër gjenden tregimet "Përjetësia brenda vdekjes", "Piramida e çuditshme" dhe "Maçoku"
“Mekami” i kundërvihet mitit të realizimit socialist që e nxjerr figurën e Skënderbeut si qëndresën më të fortë të popullit shqiptar, nga i cili duhet të frymëzoheshim edhe ne që u rezistonim të gjitha sulmeve të borgjezëve, revizionistëve, social-imperialistëve...
Një vëllim me tregime të Kasem Trebeshinës, shkruar në kohë të ndryshme, ku spikasin ato të shkruara gjatë komunizmit
Është një libër që rrok gjithë jetën me dukuritë e saj, saqë përftohet bindja se kemi të bëjmë me një rrëfim të dendur, me një rrëfim që manifeston frymën jetësore tragjike, komike, ironike dhe vitale. Kjo është shtresa aksiologjike rrëfimit e cila e koncepton fëmijërinë si stina e kaltër, e vetmja fazë e lumturisë njerëzore, që në vetvete shënon një...