Butrinti - Miti i Eneas, Gërmimet View larger

Butrinti - Miti i Eneas, Germimet

Luigi M. Ugolini BCA106

New product

Përshkrim i shkurtër

BUTRINITI – Miti i Eneas – Gërmimet, i autorit Luigi Maria Ugolini, arkeologu italian që me punën e jashtëzakonshme të pak vjetëve nxori në dritë gjithë mrekullitë që na gëzon sot syri në Butrint është një libër i shkruar me një stil të thjeshtë po të admirueshëm, ashtu si dinë të shkruajnë veç specialistët e vërtetë. Libri na shpërfaq krejt historinë e mitit të Butrintit dhe historinë e zbulimit arkeologjik. I pajisur me një parafjalë nga Neritan Ceka dhe një parathënie nga profesor Sandro de Maria, Butrinti është një ditar i aventurës arkeologjike të Ugolinit në Butrint, një lexim përfshirës dhe informues.

More details

2 Items

Warning: Last items in stock!

Detaje të librit

Shtëpia Botuese

Botimet Çabej
ISBN9789995635337

1 000 Lekë

Shto në listën e librave që dua

Porosit me një klik

Share

15 other products in the same category:

More info

....“Ugolini pati shkelur për herë të parë në Butrint gjatë udhëtimit të tij përnjohës të vitit 1924. Siç e përshkruan në librin e tij të parë, ai arriti atje një mbrëmje, duke u ngjitur përpjetë Vivarit me një barkë, dhe i pa rrënojat e qytetit të lashtë vetëm duke e qarkuar që nga buza e ujit dhe nga bregu përballë.

“Për më tepër ishte mbrëmje, – shkruan ai, – megjithatë shikoja rrënojat e mureve të kështjellës veneciane dhe turke të veshura në mënyrë poetike me kulpra dhe, pranë bregut, mbetje mermeri dhe varre të veshura me pllaka… Kujtoj të kem parë mure të bukura rrethuese në pjesën e lartë të kodrës, ndërtuar me blloqe të rregullt kuadratikë… Në anën juglindore të mureve ka një portë të hyrjes për në qytet me thellësi rreth 8 metra dhe gjerësi rreth 2 metra… Besoj se nuk do të jetë e vështirë të identifikohen këto rrënoja me qytetin antik Buthrotum…”.

Ishte pothuaj një mirazh, që i shfaqej arkeologut 29-vjeçar me forcën e magjisë që pati tërhequr Schliemannin drejt Trojës apo Evansin drejt Knosit.

Libri që i ofrohet këtu lexuesit nën titullin Butrinti. Miti i Eneas. Gërmimet është një ditar i aventurës arkeologjike të Ugolinit në Butrint. Lexuesi do ta ndjekë arkeologun e pasionuar në një radhë zbulimesh befasuese, por edhe në vëzhgimet e një të huaji, të rënë papritmas në një ambient ku natyra e virgjër bashkëjeton në paqe me barinj e peshkatarë të teknologjive mesjetare. “Shokët e mi, – shkruante ai, – nën përshtypjen e leximit të Virgjilit pritnin të shihnin të paktën gërmadhat e pallateve të Helenit. Derra të egër e çakej të shqetësuar në strofkat e tyre iknin të trembur andej-këtej, nepërka të pabesa zvarriteshin nëpër bar… Më vonë, i shtyrë nga kureshtja, erdhi edhe ndonjë bari që kulloste tufën blegëruese atypari”.

Më tepër se citim nga ditari i atyre ditëve të para, kjo është një ringjallje e përfytyrimeve të paharruara, kur mundimi dhe mungesa e kushteve minimale të jetesës së një italiani që zhvendosej nga Bolonja në xhunglën e rrezikshme të Butrintit, shpërblehej çdo ditë me zbulime fantastike.

Zbulimi i parë dhe më i lehtë ishte porta e murit rrethues, të cilën e kishte parë që nga liqeni gjatë vizitës së tij të parë. Ugolini e quajti atë “Porta Scea”, duke e identifikuar me portën përmes së cilës, sipas Virgjilit, Enea hyri në Butrintin trojan, ku pati gjetur Helenin, vëllain e Hektorit, të martuar me kunatën e tij, Andromakën. Ky emërtim ishte një sajim i qëllimshëm, sepse Ugolini e dinte mirë që vizita e Eneas, po të mos ishte vetëm legjendë, do duhej të kishte ndodhur rreth vitit 1250 pr. K., ndërsa porta ishte ndërtuar nga kaonët vendës rreth vitit 380 pr. K.

Duke ndjekur murin rrethues nga ana e liqenit, Ugolini zbuloi edhe një portë tjetër, në arkitraun e së cilës ishte skalitur figura e një luani që mbyste një dem, punim vendës i një periudhe të hershme. Më tepër mund, por më shumë fat pati me teatrin, ku punoi për pesë vjet rresht, por u shpërblye që në fillim me gjetjen e një sërë skulpturash: “Me gjymtyrë të cunguara, me koka të shkëputura, me shkëlqimin e tyre të bardhë në fund të transhesë së zezë, ato të krijonin përshtypjen e një fushëbeteje të çuditshme pas një përleshjeje të egër”. Ndër to shkëlqente Dea. E quajti ashtu, sepse për një kapriço të lashtësisë koka prej mermeri e perëndisë Apollon ishte vendosur mbi një trup femëror, duke krijuar një hibrid, një perëndeshë të panjohur, që ai mendonte se ishte një hyjneshë vendëse.

Ishte po aq me fat, kur ngjitur me teatrin zbuloi një kompleks të tërë godinash, që kishin qenë ndërtuar duke u nisur nga një tempull i vogël, i ngritur në shek. III pr. K. mbi një burim që rridhte poshtë akropolit.

Nga rreth dyzet mbishkrime që i dolën të skalitura në hyrjen e teatrit përcaktoi se tempulli i takonte perëndisë së shëndetit, Asklepit, i cili kishte vazhduar të nderohej edhe kur Butrinti qe kthyer në koloni romake. Ishte periudha kur agoraja e kryeqytetit të dikurshëm të Prasaibëve, pjesë e Bashkësisë Kaone, u kthye në një forum, ku nuk mund të mungonin termet – banjat tipike romake, të cilat Ugolini i zbuloi në ballë të teatrit.

Në krahun lindor të teatrit zbuloi dy monumente të kohëve të ndryshme: një stoa të shek. III pr. K., ku strehoheshin pelegrinët e tempullit të Askelepit gjatë festave, dhe një ndërtesë të madhe të tipit peristil, që kishte të njëjtin funksion të hotelit publik edhe në periudhën romake.

I mjaftoi pak mund edhe për të çliruar nga vegjetacioni dhe depozitimet mesjetare bazilikën paleokristiane me nimfeun dhe gjimnazin pranë saj, të cilat ishin ruajtur pothuaj deri në nivelin e çative.

Atje do ta priste edhe një surprizë tjetër me kolonadat dhe mozaikët e baptisterit, që ruajnë edhe sot vendin e nderit midis monumenteve të periudhës paleokristiane.

Pas pesë vjet gërmimesh Butrinti kishte marrë pamjen e një Pompei të vogël, ku rolin e llavës, për ruajtjen e monumenteve, e kishte luajtur vetëm pylli dhe bimësia subtropikale e një vendi të braktisur e të harruar nga njerëzit.

Përgatitja si historian dhe filolog klasik i dha Ugolinit mundësinë që t’i vendoste monumentet në kontekstin e burimeve të shkruara për Butrintin, por edhe të rindërtonte atë pjesë që historianët e lashtë nuk e kishin shkruar.

Ugolini punonte pothuaj gjatë gjithë vitit, duke bërë jetën e murgut, në fillim në një çadër të instaluar në livadhin para mureve të kështjellës veneciane dhe, më pas, në dhomën e sipërme të kullës së kështjellës, restauruar sipas projektit të arkitektit të tij, Dario Roversi Monaco.

Materiali është marrë nga parathënia e botimit që ka përgatitur Prof. Neritan Ceka

Data sheet

pages198
ISBN9789995635337
Published year2017
Vendodhja e botimitTirane
GjuhaShqip
Tipi i publikimitLibër
StatusiI ri
Numri i botimeveI parë
PërkthyesiZef Simoni
HistoryAlbania
I ri1